معرفی و آموزش مراحل تست ترانس
در این مقاله قصد داریم در رابطه با مراحل تست ترانس و یا ترانسفورماتور صحبت کرده و اطلاعات جامع و کاملی را در رابطه با آن ارائه نماییم. همانطور که می دانیم ترانس و یا همان ترانسفورماتور یکی از مهم ترین و پرکاربردترین تجهیزات الکتریکی به شمار می آید که از دو عدد سیم پیچ و یک هسته فلزی تشکیل شده است.
به طور کلی وظیفه و کاربرد ترانس در صنعت برق کاهش و یا افزایش ولتاژ به صورت پلکانی می باشد. در حال حاضر می توان انواع ترانس را در ابعاد و شکل های گوناگون در صنعت مشاهده کرد که مورد استفاده قرار گرفته و از کاربرد بسیار گسترده ای برخوردار می باشند.
هر صنعتی که قصد استفاده و نصب ترانس را دارد، باید از این موضوع آگاه باشد که قبل از نصب ترانس انجام آزمایش ترانس و یا همان تست ترانس یک امر حیاتی و الزامی می باشد. علاوه بر آن لازم است تا تست ترانس توسط مهندسین باتجربه برق و با استفاده از ابزار و تجهیزات هوشمند و بسیار دقیق انجام گیرد.
فرآیند تست ترانس باعث می شود تا کارشناس برق از عملکرد صحیح ترانس از نظر مشخصه های الکتریکی، مکانیکی و حرارتی کاملا اطمینان حاصل نماید. در اینجا از شما میخواهم، در صورتیکه به دنبال یادگیری تخصصی برق صنعتی هستید حتما از سرفصل های دوره آموزش برق صنعتی فنی پویان دیدن کنید.
معرفی مراحل تست ترانس
مراحل تست ترانس که باید توسط کارشناس برق به صورت دقیق و با استفاده از ابزار و تجهیزات مخصوص انجام گیرد عبارتند از:
- تست نسبت تبدیل (RATIO)
- تست مقاومت عایق (MEGGER)
- تست تپ چنجر (TOP CONTINUE)
- تست مقاومت(RESISTANCE)
- تست جریان بی باری(NO-LOAD)
- تست اتصال کوتاه(SHORT CIRCUIT)
- تست شار مغناطیسی(MAGNETIC)
- تست تانژانت دلتا(TAN-DELTA)
- تست گروه برداری (VECTOR-GROUP)
در ادامه هر کدام از انواع تست های نام برده شده را به صورت دقیق و مفصل معرفی کرده و اطلاعات کاملی را در رابطه با آن ها ارائه خواهیم کرد.
آموزش مراحل تست ترانس
تست نسبت تبدیل (RATIO)
برای انجام این تست لازم است تا به سیم پیچ اولیه یا سیم پیچ ثانویه در ترانس ولتاژ داده و سپس ولتاژ مقابل هر کدام را اندازه گیری نمود. به طور مثال در صورتی که به سیم پیچ اولیه ولتاژ داده می شود، باید ولتاژ سیم پیچ ثانویه مورد اندازه گیری قرار گیرد. همواره در ترانس هایی که از عملکرد کاهنده ولتاژ و جریان برخوردار هستند، در صورتی که ولتاژ ورودی به سیم پیچ اولیه 380 ولت باشد، ولتاژ در سیم پیچ ثانویه باید بین 100 تا 180 ولت باشد. البته این میزان ولتاژ به عوامل مختلفی نظیر نوع ترانس و تپ های آن نیز بستگی خواهد داشت.
تست مقاومت عایق (MEGGER)
تست مقاومت عایق یا همان تست میگر یکی از متدول ترین مراحل تست ترانس به شمار می آید. تست عایق مقاومت در اصل اقدام به اندازه گیری کیفیت عایق درون ترانسفورماتور می نماید. برای اندازه گیری مقاومت عایق به یک ابزار تحت عنوان مگومتر نیاز است. عملکرد مگومتر تا حدود زیادی مشابه به مولتی متر است. به طور کلی اندازه گیری های زیر باید در این تست انجام شوند:
- LV/HV
- HV+E/LV
- LV+E/HV
اندازه گیری ها باید در زمان های 15 ثانیه، 60 ثانیه، 5 دقیقه و 10 دقیقه انجام گیرد. لازم است بدانید که در این تست همواره در سر سیم پیچ های اولیه و ثانویه اتصال کوتاه رخ خواهد داد.
تست تپ چنجر (TOP CONTINUE)
برای انجام تست تپ چنجر لازم است تا به سیم پیچ اولیه ولتاژ 380 ولت داده شود و سپس با استفاده از ولت متر آنالوگ اقدام به اندازه گیری ولتاژ در سیم پیچ ثانویه نمود. لازم است در این تست همواره در زمان تغییرات تپ ها اقدام به بررسی انحراف عقربه در هر سه فاز نمود.
تست مقاومت(RESISTANCE)
نحوه انجام تست مقاومت به این شکل است که ابتدا باید یک ولتاژ دی سی را در اتصال مثلث به سر هر کدام از فاز ها و نول ها و در اتصال مثلث به هر دو فاز تزریق نموده و سپس اقدام به اندازه گیری مقدار جریان نمود. کارشناسان معتقدند بهتر است این تست در آخرین مرحله انجام گیرد.
تست جریان بی باری(NO-LOAD)
برای انجام این تست باید ولتاژ به سیم پیچ اولیه در حالی داده شود که سیم پیچ ثانویه مدار باز باشد و سپس جریان آن را اندازه گیری نمود. برای سیم پیچ ثانویه نیز می توان این تست را به همین شیوه انجام داد.
تست اتصال کوتاه (SHORT CIRCUIT)
انجام این تست نیز باید با انجام فرآیند اتصال کوتاه در سیم پیچ ثانویه صورت گیرد و سپس اقدام به اندازه گیری و ثبت مقدار جریان پس از اتصال ولتاژ 380 ولت به سیم پیچ اولیه و ثانویه می کنیم.
تست شار مغناطیسی ترانس(MAGNETIC)
شیوه اجرای این تست به این منوال است که در اتصال ستاره باید به تمامی سر های فاز و نول ولتاژ تک فاز داده و سپس اقدام به اندازه گیری جریان و همچنین ولتاژ طرف مقابل سیم پیچ ترانس می کنیم.
تست تانژانت دلتا ترانس(TAN-DELTA)
در این تست نیاز به یک دستگاه خاص بوده تا بتوان با استفاده از آن تمامی حالت های مختلف در ترانس را مورد ارزیابی قرار داده و همچنین اقدام به اندازه گیری ظرفیت انواع خازن در هر نقطه از ترانس نمود.
تست نسبت تبدیل ترانس
عملکرد ترانسفورماتور تا حد زیادی وابسته به دقت نسبت ولتاژ ترانسفورماتور دارد. پس می توان نتیجه گرفت که آزمایش تست نسبت تبدیل ولتاژ ترانسفورماتور بسیار پر اهمیت است. نکته ضروری این است که برای جلوگیری از ولتاژ های خطرناک، ولتاژ فقط باید در سیم پیچ ولتاژ بالا برقرار باشد.در واقع، نسبت ولتاژ درحالت بی باری ترانسفورماتور برابر است با نسبت دور اولیه و ثانویه ترانسفورماتور. روش تست نسبت تبدیل ولتاژ ترانسفورماتور به شرح زیر است:
- اول لازم است تب چنجر ترانسفورماتور در پایین ترین حالت بوده و ترمینال های LV باز نگه داشته می شوند.
- سپس ولتاژ 3 فاز 415 V را روی ترمینال های HV پیاده کنید. ولتاژهای اعمال شده در هر فاز (فاز به فاز) در HV و ولتاژهای ناشی از آن در ترمینال های LV را همزمان اندازه بگیرید.
- پس از اندازه گیری ولتاژ در ترمینال های HV و LV ، تب چنجر ترانسفورماتور باید به یک مقدار بالا رفته و تست تکرار گردد.
- برای هر یک از موقعیت های تب بصورت جداگانه این مراحل را تکرار نمایید.