اصول لوله کشی آب ساختمان

لوله کشی آب ساختمان از جمله مواردی است که برای هر ساختمانی ضرورت دارد و از جمله مهم ترین ملزومات هر ساختمان از جمله ساختمان های اداری، تجاری ، مسکونی و… است. آشنایی با اصول لوله کشی برای تامین آب مورد نیاز یک ساختمان می تواند بسیار حائز اهمیت باشد؛ زیرا نوع و استاندارد لوله کشی حتی می تواند بر کیفیت آب هم تاثیر گذار باشد. در ادامه مقاله اصول لوله کشی ساختمان به منظور تامین آب و سایر مطالب مرتبط را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
ضرورت لوله کشی ساختمان
لوله کشی از هر نوع که باشد، چه آب و چه گاز، به منظور تامین نیازهای ضروری یک ساختمان است؛ همچنین انجام انواع لوله کشی های ضروری برای ساختمان که در این مقاله صحبت ما در مورد لوله کشی آب ساختمان است، می تواند علاوه بر تامین آب شرب مورد نیاز افراد ساکن در یک ساختمان، از هدر رفت آب مورد نیاز ساختمان جلوگیری کرده و آب کثیف و آلوده را به سمت لوله فاضلاب هدایت کند.
اصول لوله کشی آب ساختمان
همان طور که در سطرهای بالا به آن اشاره کردیم، لوله کشی آب در یک ساختمان به منظور تامین آب مصرفی مورد نیاز اعم از آب شرب و جلوگیری از هدررفت آب ساختمان انجام می گیرد. در ادامه مقاله اصول لوله کشی آب را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
در لوله کشی آب ساختمان، نوع لوله مورد استفاده بسیار مهم است
همان طور که می دانید در تمامی ساختمان ها آب به صورت سرد و یا داغ مورد استفاده قرار می گیرد؛ بنابراین به منظور رعایت اصول لوله کشی ساختمان به منظور لوله کشی آب داغ باید از انواع لوله هایی استفاده کرد که توانایی و تحمل حرارت و دمای آب داغ را داشته باشد.
به همین منظور بسیار حائز اهمیت است که در حین لوله کشی آب ساختمان این موضوع را مورد توجه قرار دهیم و از لوله مرغوب و متناسب با کار خود استفاده کنیم؛ زیرا همان طور که گفته شد، در هنگام لوله کشی آب داغ باید از لوله ای استفاده گردد که توانایی و تحمل دمای آب داغ را داشته باشد.
استفاده از لوله های مرغوب در حین لوله کشی آب ساختمان
بسیار حائز اهمیت است که از لوله های مرغوب و با کیفیت در حین لوله کشی ساختمان استفاده شود؛ بهترین و مرغوب ترین نوع لوله مورد استفاده در لوله کشی انواع آب گرم و سرد ساختمان، لوله های تلفیقی و یا پنج لایه است که برای آب مصرفی مورد استفاده قرار می گیرد؛ زیرا رنگ، بو و مزه آب را تغییر نمی دهد، مقاومت بالایی دارند و سال های متمادی می توان از این لوله ها استفاده کرد؛ بدون آن که دچار آسیب جدی شوند و بهتر است به منظور حفظ کیفیت انجام کار، از این لوله ها در حین لوله کشی ساختمان استفاده شود.
لوله ها باید در فاصله و ارتفاع مناسبی از یکدیگر قرار گیرند
یکی از اصول بسیار مهم در رابطه با لوله کشی آب ساختمان این است که لوله ها با فواصل مناسبی از یکدیگر قرار گیرند و لوله ها از ارتفاع در سطح باید همان جایی قرار بگیرند که لوله ها آسیب نبینند تا تاثیر دمایی کم تری روی یکدیگر داشته باشند؛ یعنی به عنوان مثال، در زمان لوله کشی آب سرد و گرم دقت داشته باشیم که این لوله ها حداقل ده سانتی متر از یکدیگر فاصله داشته باشند تا همان طور که گفته شد، تاثیر دمایی کم تری روی یکدیگر داشته باشند.
علاوه بر این موضوع، رعایت ارتفاع و فاصله مناسب بین دو لوله آب و گرم می تواند در زمانی که لوله ها نیاز به تعمیر و سرویس داشتند، شخص تعمیرکار دسترسی راحتی به لوله ها داشته باشد و بتواند کار تعمیر لوله ها راحت تر انجام دهد و فرد سرویس کار لوله آب ساختمان بتواند به صورت تکی و مجزا به لوله ها دسترسی داشته باشد.
برای لوله کشی آب ساختمان باید به ظرفیت لوله ها نیز توجه کرد
همچنین یکی دیگر از مهم ترین اصول لوله کشی ساختمان این است که ظرفیت لوله ها مورد توجه قرار گیرد؛ برای مثال اگر در لوله کشی فاضلاب سایز و اندازه لوله ها به درستی انتخاب نشود، کثیفی ها و فضولات آب به درستی به لوله فاضلاب منتقل نمی شود و همچنین احتمال گرفتگی لوله آب پیش خواهد آمد.
مثلا اگر در سیستم گرمایشی سایز بندی رعایت نشود، گرمای مناسبی برای مدار گرمایشی نخواهیم داشت و همچنین فشار آب مناسبی را به منظور تامین نیاز مصرفی خود نداریم و یا اگر در حین لوله کشی ساختمان از تعداد زانویی های زیادی استفاده شود؛ یعنی اصول و استاندارد مناسبی در رابطه با آن رعایت نشده باشد و نقشه کشی صحیحی را برای آن انجام نداده باشیم، می تواند منجر به آن شود که آب مصرفی مورد نیازمان فشار مناسبی نداشته باشد؛ حتی اگر بهترین پمپ را انتخاب کرده باشیم.
دقت به مکان قرارگیری لوله ها
یکی دیگر از اصول مهمی که در حین لوله کشی آب ساختمان می توان به آن اشاره کرد، توجه به محل قرارگیری لوله ها در حین لوله کشی ساختمان است.
پس از اتمام کار، لوله های مورد استفاده در لوله کشی ساختمان باید طوری طراحی شده باشند و جای قرارگیری لوله ها طوری باشد که بعد از اتمام کار برای انجام تعمیرات بتوان به راحتی به آن دسترسی پیدا کرد؛ یعنی لوله ها اندازه مشخصی داشته باشند و همچنین مکان قرارگیری لوله ها مشخص باشد و تداخلی با سایر لوله ها نداشته باشد تا کسی که به عنوان سرویس کار برای تعمیرات لوله ساختمان به ساختمان مورد نظر مراجعه می کند، به راحتی مکان های قرارگیری لوله ها را شناسایی کرده و دسترسی راحت تری به لوله کشی ساختمان به منظور انجام تعمیرات لازم را داشته باشد.
دقت به میزان فشار آب در هنگام لوله کشی آب ساختمان
از جمله نکات طلایی در هنگام انجام لوله کشی، دقت به میزان فشار آب است؛ زیرا اگر فشار آب ورودی بیش از اندازه کم باشد، ممکن است شرایط برای ساکنان ساختمان بسیار سخت شود و افراد ساکن در ساختمان با افت شدید فشار آب مواجه شوند و یا این که فشار آب به قدری کم است که آبگرمن و یا پکیج، آب گرم با فشار مناسب را در اختیار قرار نخواهند داد.
از طرفی بیش از اندازه بودن فشار آب هم صحیح نیست؛ زیرا علاوه بر آن که این موضوع می تواند منجر به هدر رفت آب شود، بالا بودن فشار آب می تواند به لوله ها و اتصالات آسیب جدی برساند.
با توجه به آن که میزان فشار آب در مکان های مختلف متفاوت است، در هنگام طراحی لوله کشی ساختمان باید این موضوع مورد توجه قرار گیرد و میزان فشار آب در منطقه مورد نظر بررسی شود.
توجه به میزان سرعت آب
پارامتر مهم دیگری که در هنگام لوله کشی باید مورد توجه قرار گیرد، تنظیم سرعت آب در جریان لوله هاست؛ زیرا اگر سرعت آب در جریان به درستی تنظیم نشده باشد و کم و یا زیاد از حد باشد، می تواند باعث هدر رفت آب شود و یا این که تجهیزات آبی ساختمان نتوانند به درستی کار کنند.
با استفاده از رگلاتور جریان که وسیله ای برای سنجش میزان سرعت آب است می توان از آن برای تنظیم میزان سرعت آب استفاده کرد.
انواع لوله های مورد استفاده در لوله کشی
بسته به انواع و روش های مورد استفاده برای انجام لوله کشی آب ساختمان از انواع لوله های مختلفی استفاده می شود که از جمله انواع این لوله های مورد استفاده می توان به لوله های چدنی، لوله پلیکا، لوله گالوانیزه، لوله پروپیلن و لوله های پنج لایه اشاره کرد که همان طور که در سطرهای بالا نیز به آن اشاره شد، بهترین نوع لوله برای لوله کشی ساختمان، همان لوله های پنج لایه است که علاوه بر دوام و مقامت بالا و قابلیت استفاده طولانی مدت از این لوله ها، رنگ، بو و مزه آب را تغییر نمی دهند.
انواع روش های لوله کشی آب ساختمان
لوله کشی توکار
از لوله کشی توکار معمولا برای ساختمان اداری و مسکونی استفاده می کنند؛ در این روش، لوله ها از سه مکان عبور می کند؛ دیوار، سقف و زمین.
همان طور که از نام آن نیز مشخص است، لوله کشی توکار در لوله کشی آب ساختمان، نوعی لوله کشی است که به روش توکار انجام می شود و ظاهر لوله ها از منظره بیرونی قابل رویت نیست.
مزایای لوله کشی توکار
از این شیوه لوله کشی در هنگام بنا کردن یک سازه جدید و یا انجام تعمیرات اساسی استفاده می کنند و یکی از مزایای این شیوه از لوله کشی در لوله کشی آب ساختمان این است که باعث حفظ زیبایی نما و ظاهر ساختمان می شود.
معایب لوله کشی توکار
اما از جمله معایب آن می توان به این موضوع اشاره کرد که چون شیوه این لوله کشی توکار است، به منظور انجام تعمیرات اساسی در هنگامی که مشکلی برای لوله های ساختمان پیش بیاید، بالاجبار باید قسمتی از بنا و ساختمان به منظور انجام تعمیرات تخریب شود.
اصول انجام لوله کشی توکار
- قبل از انجام لوله کشی توکار، در ابتدا باید با توجه به نوع نقشه ساختمان جهت قرارگیری لوله در مکان مناسب، نقشه کشی انجام گیرد.
- همچنین باید فرصت کافی برای آزمایش و تایید وجود داشته باشد و قبل از تایید و تصویب نهایی نباید روی لوله ها پوشانده شود.
- در لوله کشی توکار باید لوله ها را به صورت موازی کار گذاشت؛ همچنین فاصله بین لوله ها نیز باید اندازه ای باشد که امکان تعمیر و عایق کاری لوله وجود داشته باشد.
- در لوله کشی توکار برای لوله کشی آب ساختمان معمولا از لوله های پلیمری استفاده می کنند؛ نکته قابل توجه در مورد لوله های پلیمری این است که به هیچ وجه نباید این لوله ها در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار گیرند؛ زیرا این لوله ها نسبت به اشعه ماورای بنفش خورشید حساس بوده و ممکن است دچار آسیب دیدگی شدید بشوند.
- همچنین لوله کشی توکار شیوه بسیار مناسبی برای انجام لوله کشی های خارج ساختمان است تا از یخ زدگی لوله ها جلوگیری شود؛ به منظور جلوگیری از یخ زدگی لوله های توکار حتما باید از عایق بندی مناسب استفاده شود.
لوله کشی روکار
یکی دیگر از روش های مورد استفاده به منظور انجام لوله کشی آب ساختمان، لوله کشی روکار است؛ روشی رایج و پرکاربرد است که برای لوله کشی انواع ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد.
همان طور که از نام این نوع لوله کشی ها مشخص است، لوله کشی به صورت روکار انجام می شود؛ یعنی لوله کشی انجام شده در معرض دید قرار می گیرد.
این نوع و مدل لوله کشی از گوشه دیوارها آغاز می شود تمام فواصل لوله کشی با فاصله ای معین و حساب شده به دیوار یا کف مهار خواهند شد. در این نوع لوله کشی ها نیز باید فاصله و ارتفاع لوله ها رعایت شود تا تعمیرکار برای تعمیر و سرویس لوله ها بتواند به راحتی به لوله ها دسترسی داشته باشد.
مزایای لوله کشی روکار
- از جمله مزایای لوله کشی به صورت روکار می توان به این موضوع اشاره کرد که با استفاده از این شیوه لوله کشی آب ساختمان، می توان سیستم گرمایش آب مصرفی که توسط گرمکن مورد استفاده قرار می گیرد را به پکیج تغییر داده و از آن برای گرمایش فضای ساختمان نیز استفاده کنیم و آن را به سیستم گرمایشی شوفاژ تغییر دهیم.
- از دیگر مزایای لوله کشی روکار می توان به این موضوع اشاره کرد که در صورتی که لوله نیاز به سرویس و انجام تعمیرات داشته باشد، لوله ها به دلیل روکار بودن و در دسترس بودن تعمیر می شوند و نیازی به تخریب بخش مورد نظر ساختمان به منظور انجام تعمیرات نیست.
- همچنین یکی دیگر از مزایا مهم استفاده از لوله کشی توکار برای لوله کشی آب ساختمان می توان گفت که استفاده از لوله های لوله کشی نوع روکار، از افت فشار آب جلوگیری می کند.
معایب لوله کشی روکار
- از جمله معایب لوله کشی روکار می توان به این موضوع اشاره کرد که چون لوله ها در معرض رویت هستند، ممکن است بر اثر وارد شدن انواع ضربات فیزیکی دچار آسیب شوند
- همچنین در فصل زمستان و به دلیل روکار بودن نوع لوله کشی آب ساختمان، در صورت برودت شدید هوا امکان یخ زدگی لوله وجود دارد.
سخن آخر
در این مقاله با اصول لوله کشی آب ساختمان، انواع لوله کشی و … آشنا شدید. همچنین به منظور دریافت مقالات آموزشی بیشتر و یا آگاهی از زمان و نحوه ثبت نام کلاس های آموزشی فنی پویان می توانید به سایت اصلی آموزشگاه فنی پویان مراجعه نمایید.