کولرهای گازی در فصل تابستان وظیفه تهویه و سرمایش محیط های خانگی و اداری را بر عهده دارند. یکی از مهمترین اجزای کولرهای گازی که در استارت زدن و راه اندازی آن نقش کلیدی دارد، خازن کولر گازی است. اگر کولر گازی روشن نشود، یکی از اولین مواردی که سلامت آن تست می شود، خازن است. در این مقاله قصد داریم در مورد آموزش تعویض خازن کولر گازی که شامل تست و تعمیر خازن نیز می شود مطالبی را بیان کنیم. با ما همراه باشید.

آموزش تعویض خازن کولر گازی

قبل از آموزش تعویض خازن کولر گازی باید به چیستی خود این نوع خازن بپردازیم. همانطور که اشاره کردیم، خازن کولر گازی برای راه اندازی کمپرسور کولر گازی کاربرد دارد. خازن یک گشتاور قوی برای استارت زدن کمپرسور کولر گازی می باشد. این قطعه از دو صفحه فلزی کوچک تشکیل شده که به صورت موازی کنار هم قرار گرفته اند و بین آنها نیز نوعی عایق قرار دارد. وظیفه خازن نگهداشت انرژی الکتریکی است تا در هنگام نیاز مدار بتواند آن را استفاده کند. خیلی از ایرادات کولر گازی به دلیل مشکل خازن کولر گازی می باشد.

کولر گازی دارای سه نوع خازن مختلف است: خازن فن داخلی، خازن فن خارجی و خازن کمپرسور. ظرفیت این خازن ها بر اساس میکروفاراد می باشد و روی آنها بوسیله یک عدد ریز نوشته می شود.

انواع خازن قابل استفاده بر روی کولر گازی

یکی از مراحل در آموزش تعویض خازن کولر گازی تشخیص نوع خازن مناسب برای جایگزینی خازن سوخته است. خازن های کولر انواع مختلفی دارند. تفاوت بین این خازن ها به دو فاکتور اصلی ظرفیت خازن و تعداد پایه های خازن بستگی دارد.

ظرفیت خازن ها با توجه به توان کمپرسور کولر گازی تعیین می شود. ظرفیت خازن های کولر گازی موجود در بازار بین 5 تا 65 میکروفاراد است. خازنی که برای راه اندازی فن کمپرسور استفاده می شود بین 5 تا 10 میکروفاراد است. از طرف دیگر از آنجایی که کمپرسور دستگاه هنگام شروع به کار به انرژی زیادی نیاز دارد و خازن های بکار رفته برای آن بر ترتیب زیر است.

خازن 30 میکرو فاراد
خازن 35 میکرو فاراد
خازن 40 میکرو فاراد
خازن 45 میکرو فاراد
خازن 50 میکرو فاراد
خازن 55 میکرو فاراد
خازن 60 میکرو فاراد
خازن 65 میکرو فاراد

با افزایش توان موتور کولر گازی، ظرفیت خازن نیز افزایش می یابد. به عنوان مثال برای یک کولر گازی هشت هزار، خازن 30 میکروفاراد مناسب است، در حالی که برای یک کولر گازی 30 هزار، خازن 65 میکروفاراد استفاده می شود.

انواع خازن کولر گازی با توجه به تعداد پایه های آن

همانطور که پیش تر گفتیم یکی از عوامل تعیین نوع خازن تعداد پایه های آن می باشد. انواع کولر گازی با توجه به تعداد پایه ها به دو نوع خازن کولر گازی سه پایه و خازن کولر گازی دو پایه تقسیم می شوند.

خازن کولر گازی سه پایه

خازن های سه پایه دارای سه سر هستند که در زمان سیم کشی به کمپرسور و فن متصل می شوند و یک پایه هم به صورت مشترک به کار می رود. در این مدل، خازن های مخصوص کمپرسور و فن با همدیگر در یک عدد خازن قرار گرفته اند. میزان ظرفیت خازن سه پایه روی بدنه آن نوشته شده است. برای مثال روی خازن های کولر گازی به این صورت درج شده است که: 60+50 میکروفاراد. عدد 60 مربوط به کمپرسور و عدد 5 مربوط به فن دستگاه است که در مجموع یک خازن 65 میکروفاراد را تشکیل می دهند.

خازن کولر گازی دو پایه

خازن های کولر گازی دو پایه به دو شکل استوانه ای و مکعبی طراحی می شوند. خازن مدل استوانه ای مخصوص کمپرسور و خازن مدل مکعبی برای فن استفاده می شود. دو سر این خازن ها هیچ تفاوتی باهم ندارند. یکی از پایه ها در این نوع خازن ها پایه c و پایه دیگری herm نام دارد. هنگامی که خازن نصب و سیم کشی می شود، اینکه سیم را به کدام پایه متصل کنیم تفاوتی ندارد.

علت خرابی خازن کولر گازی

در فرآیند آموزش تعویض کولر گازی ابتدا خرابی این قطعه باید به درستی تشخیص داده شود. خرابی خازن کولر گازی دلایل مختلفی دارد. خرابی خازن کولر گازی می تواند باعث بروز مشکل در عملکرد فنی کولر گازی شود. همچنین خرابی خازن کولر گازی می تواند ناشی از بیش از حد داغ شدن کمپرسور در فصل گرم سال باشد. در مواقعی که متوجه باد کردن یا ترکیدگی خازن می شوید، نوسان برق باعث آسیب به خازن شده و خازن باید تعویض شود.

آموزش عیب یابی و تعویض خازن کولر گازی

در این بخش از مقاله به شرح چگونگی عیب یابی کولر گازی می پردازیم، به این صورت که مشکلات رایجی که مرتبط با ایراد خازن کولر گازی می باشد را به همراه راه حل بیان می کنیم. با ما همراه باشید.

کلید فن را زده اید ولی فن روشن نمی‌شود.

گاهی اوقات بعد از روشن کردن کلید فن، صدای ضعیفی از موتور خارج می شود ولی موتور روشن نمی شود. در این مواقع باید به سرعت کولر گازی را خاموش کنید زیرا این اتفاق نشانه سوختن خازن است و ممکن است به سوختن کمپرسور نیز منجر شود. امکان سوختن موتور از این جهت است که به دلیل ایراد خازن، ولتاژ اضافی وارد موتور می شود.

فن ها روشن می شوند ولی کمپرسور روشن نمی شود.

اگر با این مشکل مواجه شدید، مشکل خرابی خازن کمپرسور است. در این حالت یا ولتاژ مورد نیاز کمپرسور تامین نمی شود یا ولتاژ بیش از حد باعث اورلود (Overload) شدن کمپرسور و کولر گازی می شود و همین عامل باعث خرابی کمپرسور خواهد شد. خازن کولر گازی باید برای تشخیص سلامت، تست شود. برای تست سلامت کولر گازی می توانید به روش های زیر عمل کنید.

روش اول

ابتدا با اهم متر خازن کولر گازی را تست می کنیم. یک سر اهم متر را به یکی از پایه های خازن و سر دیگر را به پایه دیگر اهم متر وصل می کنیم. اگر عقربه در آخرین نقطه قرار گرفت و به آرامی روی درجه مناسب برگشت، یعنی خازن سالم است. اگر تغییری روی عقربه اهم متر ایجاد نشود نشان دهنده این است که خازن سوخته است.

روش دوم

روش دیگر این است که خازن کولر گازی را با استفاده از یک خازن دیگر تست کنید. برای این منظور باید یک خازن سالم را با خازن کولر گازی که از سلامت آن مطمئن نیستید جایگزین کنید. اگر در این حالت کولر گازی روشن نشد یعنی مشکل از بخش های دیگر کولر گازی است.

روش سوم

روش سوم تشخیص سوخته بودن خازن کولر گازی از روی شکل ظاهری خازن است. اگر به لحاظ ظاهری خازن باد کرده باشد، سیاه شده باشد، ترکیده باشد یا هر تغییر ظاهری غیر معمولی داشته باشد نشانه این است که خازن سوخته است.

روش چهارم

یکی از روش های البته کمی پر خطر برای تست خازن، استفاده از ولتاژ مستقیم است. در این روش باید یک رشته سیم را به پایه های خازن متصل کنیم. اگر با این کار و بعد از وصل کردن برق، خازن جرقه کوچک زرد رنگی بزند یعنی سوخته است و اگر جرقه آبی رنگ را مشاهده کردید یعنی خازن سالم است.

تعمیر خازن کولر گازی

پس از تست خازن کولر گازی و اطمینان از وجود ایراد در این قطعه نوبت به تعمیر آن می رسد. اگر مشکل خازن قطع بودن پایه ها از کمپرسور و … باشد، امکان بازسازی پایه ها و تعمیر وجود دارد. اما در صورت سوختگی خازن، امکان تعمیر وجود ندارد و خازن باید به کلی تعویض شود.

آموزش تعویض خازن کولر گازی

پس از تست خازن کولر گازی و اطمینان از سوختن آن، خازن باید تعویض شود. برای تعویض خازن باید ابتدا پایه های خازن را جدا کنیم و سپس خازن جدید را به طور صحیح در جای خازن های قبلی نصب کنیم. اگر پس از زدن کلید کولر گازی، کمپرسور روشن شد، یعنی ایراد از خازن بوده است. دقت داشته باشید که خازن را به درستی نصب کنید زیرا اگر در نصب خازن پایه ها جابجا وصل شده باشند، امکان اتصالی و پریدن فیوز وجود دارد.

جمع بندی

در این مقاله در مورد تعویض خازن کولر گازی مطالبی را بیان کردیم. همانطور که مطالعه کردید خازن کولر گازی یکی از قطعات بسیار مهم کولر گازی است که به روشن کردن و استارت زدن کولر گازی کمک می کند. به همین دلیل نیز هنگامی که مشکلی در روشن و خاموش کردن کولر گازی اتفاق می افتد، اولین موردی که یک تعمیرکار به آن شک می کند، خرابی و یا سوختن خازن کولر گازی است.

دقت داشته باشید که تعمیر یا تعویض خازن کولر گازی باید حتما توسط یک متخصص تعمیرات کولر گازی صورت بگیرد. در صورت انجام یک اشتباه کوچک ممکن است مدار کولر گاز آسیب ببیند. برای این منظور از آموزش نصب و تعمیر کولر گازی استفاده کنید.